Hierbij een overzicht van literatuur over gierzwaluwen en verwante onderwerpen. Aanvullingen zijn welkom. De vermeldingen zijn in chronologische volgorde (de meest recente literatuur bovenaan).
2021
- Dulisz, B, A. M. Stawicka, P. Knozowski, T.A. Diserens & J.J. Nowakowski, 2021. Effectiveness of using nest boxes as a form of bird protection after building modernization. Biodiversity and Conservation. Link naar artikel (open access)
- Åkesson, S. & G. Bianco, 2021. Wind-assisted sprint migration in northern swifts. iScience 24(3):102474. Link naar artikel (open access)
- Åkesson, S. H. Bakam, E. Martinez Hernandez, G. Bianco, 2021. Migratory orientation in inexperienced and experienced avian migrants. Ethology Ecology and Evolution 33(3):1-24. Link naar artikel (open access)
- Tiyawattanaroj, W., S. Witte, M. Fehr & M. Legler, 2021. Monitoring of Organochlorine Pesticide and Polychlorinated Biphenyl Residues in Common Swifts (Apus apus) in the Region of Hannover, Lower Saxony, Germany. Link naar artikel (open access)
- Åkesson, S. & G. Bianco, 2021. Wind-assisted sprint migration in northern swifts. iScience. Link naar artikel (open access)
2020
- Åkesson, S., P.W. Atkinson, A. Bermejo, J. de la Puente, M. Ferri, C.M. Hewson, J. Holmgren, E. Kaiser, L. Kearsley, R.H.G. Klaassen, H. Kolunen, G. Matsson, F. Minelli, G. Norevik, H. Pietiäinen, N.J. Singh, F. Spina, L. Viktora & A. Hedenström, 2020. Evolution of chain migration in an aerial insectivorous bird, the common swift Apus apus. Evolution 74-10: 2377–2391. Link naar artikel (open access)
- Oosterholt, W., 2020. Uniek broedgeval in Hilversum: Gierzwaluw in spechtenhol. De Korhaan , Volume 54 – Issue 3 p. 23- 23. Link naar artikel (Natuurtijdschriften.nl)
- Vansteelant, W.M.G., 2020. Van kompas tot GPS: oriëntatie en navigatie door trekvogels. Natuur.oriolus I 86 (1), 16-23. Link naar artikel (open access)
- Åkesson, S. & B. Helm, 2020. Endogenous Programs and Flexibility in Bird Migration. Frontiers in Ecology and Evolution 8. Link naar artikel (researchgate.net)
- Verkade, H., A. Marijnis, J. Jacobs & I. van Dijk, 2020. De Gierzwaluw in Noordwijk-Binnen in 2013 en 2018. De Strandloper 52, 1, 43-49. Link naar artikel
- Thibault, J.-C., T. Armand, G. Beuneux, A. Cibois, J.-Y. Courtois, J.-F. Seguin, 2020. Common Swifts (Apus apus) nesting in mature pine forests in Corsica. Ecologia Mediterranea Vol. 46, 75-82. Link naar artikel (Researchgate.net)
- Verburg, G., 2020. Hoe effectief zijn nestkasten voor gierzwaluwen en huismussen? De Levende Natuur 121, Link naar artikel
2019
- Nilsson, C., J. Bäckman & A.M. Dokter, 2019. Flocking behaviour in the twilight ascents of Common Swifts Apus apus. Ibis 161(3) Link naar samenvatting (artikel opvraagbaar; researchgate.net)
- Schoppers, J., 2019. Twaalf jaar MUS; veel soorten in de min. Link naar artikel (Sovon)
2018
- Ferri, M., 2018. Ancient artificial nests to attract Swifts, Sparrow and Starlings to exploit them as food. In: F. Duhart & H. Macbeth (eds.), Birds as Food: Anthropological and Cross-disciplinary Perspectives. Chapter 11, p. 217-240. Link naar artikel
- Van Groen, F., 2018. Vijf jaar Gierzwaluwonderzoek in Noord-Holland. De Gierzwaluw , Volume 56 – Issue 1 p. 14-16. Link naar artikel (Natuurtijdschriften.nl)
- Meier, C.M., H. Karaardıç, R. Aymí, S.G. Peev, E. Bächler, R. Weber, W. Witvliet & F. Liechti, 2018. What makes Alpine swift ascend at twilight? Novel geolocators reveal year-round flight behaviour. Behavioral Ecology and Sociobiology 72(3). Link naar artikel (open access)
- De Jong, G. & K. Wonders, 2018. Inventarisatie van gierzwaluwen in Amsterdam, Amstelveen en Diemen. Vijf jaar onderzoek aan de nestplaatsen (2013-2017). Link naar rapport
2017
- Morganti, M., D. Rubolini, S. Åkesson, A. Bermejo, J. de la Puente, R. Lardelli, F. Liechti, G. Boano, E. Tomassetto, M. Ferri, M. Caffi, N. Saino & R. Ambrosini, 2017. Effect of light‐level geolocators on apparent survival of two highly aerial swift species. Journal of Avian Biology 47: 001–009, 2017. Link naar artikel (researchgate.net)
- Åkesson, S., M. Ilieva, J. Karagicheva & B. Helm, 2017. Timing avian long-distance migration: From internal clock mechanisms to global flights. Philosophical Transactions of The Royal Society B Biological Sciences 372(1734). Link naar artikel (open access)
- Günther, E. & M. Hellmann, 2017. Spechthöhlennutzung durch Mauersegler Apus apus und Verlust der Höhlenqualität durch das Eichensterben im Ostharz. Charadrius 53, Heft 1 – 2, 2017: 98 – 101. Link naar artikel
2016
- Hedenström, A., Norevik, G., Warfvinge, K. & Akesson, S., 2016. Annual 10-Month Aerial Life Phase in the Common Swift Apus apus. Current biology: CB 26(22). Link naar artikel (Researchgate.net)
- Lindeboom, R., 2016. Gierzwaluwen in de stad Groningen. De Grauwe Gors, 43, 26–34. Link naar artikel (Natuurtijdschriften.nl)
- Åkesson, S., G. Bianco & A. Hedenström, 2016. Negotiating an ecological barrier: crossing the Sahara in relation to winds by common swifts. Phil. Trans. R. Soc. B 371: 20150393. Link naar artikel (open access)
- Schaub, T., P.J. Meffert & P.J. Kerth, 2016. Nest-boxes for Common Swifts Apus apus as compensatory measures in the context of building renovation: efficacy and predictors of occupancy. Bird Conservation International , Volume 26 , Issue 2 , June 2016 , pp. 164 – 176 DOI: Link naar artikel
2015
- Wortelboer, R., 2015. Gierzwaluwen nader bekeken: tien jaar waarnemingen met camera’s bij nesten. Limosa 88 (2015), 57-73.Link naar artikel (researchgate.net) Abstract in English
- Verkade H., J. Jacobs, A. Marijnis & I. van Dijk, 2015. 20 jaar Gierzwaluwen inventariseren in Noordwijk. LIMOSA 88 (2015): 164-172. Link naar artikel (Sovon)
2013
- Dokter, A.M., S. Åkesson, H. Beekhuis, W. Boutena, L. Buurmad H. van Gasteren & I. Holleman, 2013. Twilight ascents by common swifts, Apus apus, at dawn and dusk: acquisition of orientation cues? Animal Behaviour Volume 85, Issue 3, March 2013, Pages 545-552. Link naar artikel (open access)
- Bridge, E.S., J.F. Kelly, A. Contina, R.M. Gabrielson, R.B. MacCurdy & D.W. Winkler, 2013. Advances in tracking small migratory birds: a technical review of light-level geolocation. J. Field Ornithol. 84(2):121–137, 2013. Link naar artikel (open access)
2012
- Åkesson, S., R. Klaassen, J. Holmgren, J.W. Fox & A. Hedenström, 2012. Migration Routes and Strategies in a Highly Aerial Migrant, the Common Swift Apus apus, Revealed by Light-Level Geolocators. PLoS ONE 7(7): e41195. Link naar artikel (open access)
- Dokter, A.M., S. Åkesson, H. Beekhuis, W. Bouten, L. Buurma, H. van Gasteren & I. Holleman, 2012. Twilight ascents by common swifts, Apus apus, at dawn and dusk: acquisition of orientation cues? Animal Behaviour 85 (2013) 545-552. Link naar artikel (open access)
2011
- Dokter, A.M., F. Liechti, H. Stark, L. Delobbe, P. Tabary & I. Holleman, 2011. Bird migration flight altitudes studied by a network of operational weather radars. J. R. Soc. Interface (2011) 8, 30–43. Link naar artikel (open access)
- Von Dewitz, W., B. Gießing, M. Kuhn & H.-J. Schmaus, 2011. Baumbrut des Mauerseglers Apus apus in Brühl/Rheinland. Charadrius 47, Heft 2, 2011: 87-92. Link naar artikel (open access)
2010
- Bowlin, M.S., Henningsson, P., Muijres, F.T, Vleugels, R.H.E., Liechti, F. & Hedenström, A., 2010. The effects of geolocator drag and weight on the flight ranges of small migrants. Methods in Ecology and Evolution 2010, 1, 398-402. Link naar artikel (open access)
- Genton, B., 2010. Chronologie comportementale du Martinet Noir Apus apus sur un site de reproduction; choisir une cavite, la partager, la defendre. Nos Oiseaux 57 : 243-264 – 2010. Link naar artikel
- Henningsson, P., 2010. Always on the wing: Fluid dynamics, flight performance and flight behavior of common swifts. Thesis Univ. Lund. Link naar proefschrift
2009
- Genton, B., 2009. Relations Interspécifiques du Martinet Noir Apus apus avec le moineau domestique passer domesticus. Example d’amenagements novateurs en faveur du Martinet Noir. Nos Oiseaux 56: 67-86 – 2009. Link naar artikel
- Henningsson, P., Karlsson, H., Bäckman, J., Hedenström, A., 2009. Flight speeds of swifts (Apus apus): Seasonal differences smaller than expected. Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences 276(1666):2395-401. Link naar artikel (researchgate.net)
- Berghuis, A. & K. van Scharenburg, 2009. Gierzwaluwen: echte mooiweervogels; Aantalsverloop en broedsucces van drie broedkolonies in Noord- en Zuidhorn (Gr.). Het Vogeljaar , Volume 57 – Issue 6 p. 261- 267. Link naar artikel (natuurtijdschriften.nl)
- Verkade, H., 2009. Gierzwaluwen in Noordwijk-Binnen in 2008. De Strandloper, 41(4), 15–26. Link naar artikel (Natuurtijdschriften.nl)
- Günther, E. & M. Hellmann, 2009. Die Superhöhle – Mauersegler Apus apus brüten 25 Jahre in einer Baumhöhle (The super hole – Common Swifts Apus apus breeding in a treehole in the course of 25 years). Ornithol. Jber. Mus. Heineanum 27 (2009): 79-83. Link naar artikel (zobodat.at)
2008
- Van de Wetering, H. & Jukema, J., 2008. Leven leeftijdsgroepen van de gierzwaluw in de broedperiode ruimtelijk gescheiden? Limosa 81 (2008): 11-16. Link naar artikel
2007
-
- Newton, I., 2007. Weather-related mass-mortality in migrants. Ibis 149(3):453-467. Link naar artikel (open access)
2006
- Van Oudheusden, R., 2006. A call for help. RUG/RUL Rapport 73. Link naar rapport
- Wright, J., Markman, S. &Denney, S.M., 2006. Facultative adjustment of pre-fledging mass loss
by nestling swifts preparing for flight. Proc. R. Soc. B (2006) 273, 1895–1900.
Link naar publicatie - Attila, P., 2006. A sarlósfecske (Apus apus) költésbiológiai vizsgálata Sopronban. Study of the breedig biology of the Swift (Apus apus) in Sopron. SZÉLKIÁLTÓ 12. 2006.1.3-14. In Hongaars, Engelse samenvatting. Link naar artikel
2005
- Gierzwaluwen-special De Strandloper. Link naar nummer
- Verkade, H., 2005. Gierzwaluwen in Noordwijk-Binnen, een ruimtelijke verkenning. De Strandloper 37, 2, 11-44. Link naar artikel
- Günther, E. & E.M. Hellmann, 2005. Entwicklung und Nachnutzung von Höhlen der Buntspechte (Dendrocopos) in den “Segler-Wäldern“ des Harzes. Ergebnisse 20jähriger Untersuchungen an natürlichen Baumhöhlen. (Development and new tenants of holes of spotted woodpeckers (D. endrocopos) in the “Swift-forest” in the Harz Mountains (Sachsen-Anhalt). Results of twenty years investigations of the use of natural tree holes). Ornithol. Jber. Mus. Heineanum 23 (2005): 103 – 122. Link naar artikel
2004
- Holmgren, J., 2004. Roosting in tree foliage by Common Swifts Apus apus. Ibis (2004), 146, 404-416. Link naar publicatie (Researchgate.net)
- Flade, M., S. Baumann & P. Südbeck, 2004. The current situation of forest birds in Germany – introduction and synopsis. Vogelwelt 125: 145 – 150. Link naar artikel
- Günther, E., M. Hellmann & B. Nicolai, 2004. Baumbrütende Mauersegler Apus apus – Relikte uralter Waldqualitäten? [Tree-breeding Swifts – relicts of very old forest-qualities? ] Link naar artikel (researchgate.net)
- Pittocopitis, R., 2004. Baumbrütende Mauersegler (Apus apus) im Soonwald
(Rheinland-Pfalz). Fauna Flora Rheinland-Pfalz 10: Heft 2, 2004, S.603-618. Link naar artikel (open access)
2003
- Günther, E. M. Hellmann & U. Seiffert, 2003. Zur Brutphanologie baumbrütender Mauersegler Apus apus im nordostlichen Harz (Sachsen-Anhalt) – Erste Auswirkungender aktuellen Klimaanderung? (Phenology of tree-breeding Swift Apus apus in the northeastern Harz Mountains (Sachsen-Anhalt) – First effects of recent climate change?). Ornithol. Jber. Mus. Heineanum 21 (2003): 57-68. Link naar artikel
- Flath, R., 2003. Baumbrütende Mauersegler (Apus apus) in der Schorfheide. Otis 11 (2003): 47-50. Link naar artikel
2002
- Bäckman, J. & T. Alerstam, 2002. Harmonic oscillatory orientation relative to the wind in nocturnal roosting flights of the swift Apus apus. Journal of Experimental Biology 205(Pt 7): 905-910. Link naar artikel (researchgate.net)
2001
- Bäckman, J. & T. Alerstam, 2001. Confronting the winds: orientation and flight behaviour of roosting swifts, Apus apus. Proc. R. Soc. Lond. B (2001) 268, 1081-1087. Link naar artikel (Open access)
2000
- Buurma, L.S., 2000. Dusk and dawn ascend of the Swift, Apus apus L.. International Bird Strike Comittee IBSC25/WP-BB2, Amsterdam, 17-21 April 2000. 14pp. Link naar artikel
1999
- Tigges, U., 1999. Spatial behaviour of the Common Swift (Apus apus). www.CommonSwift.org. Link naar artikel
1998
- Günther E. & M. Hellmann, 1998. Die Höhlen des Buntspechtes (Picoides major) von Fledermäusen nicht gefragt? Nyctalus (N.F.), Berlin 6 ( 1 998), Heft 5, S. 468 – 470. Link naar artikel
1997
- Günther E. & M. Hellmann, 1997. Die Höhlen des Buntspechts – haben wir ihre Bedeutung für die Nachnutzer überschätzt? Naturschutz im Land Sachsen-Anhalt 34, 1, 15-24. Link naar artikel
1996
- Thomson, D.L. , H. Douglas-Home, R.W. Furness & P. Monaghan, 1996. Breeding success and survival in the common swift Apus apus: a long-term study on the effects of weather. J. Zool., Loml. (1996) 239, 29-38. Link naar atikel
1994
- Günther E. & M. Hellmann, 1994. Zur Abhängigkeit des Bruterfolges baumbrütender Mauersegler (Apus apus) von der Brutraumgröße im nordöstlichen Harz (Sachsen-Anhalt). (To the dependence of breeding success of tree-breeding Swifts (Apus apus) to the size of breeding holes in the northeastern Harz Mountains (Sachsen-Anhalt)). Orn. Jber. Mus. Heineanum 12 (1994): 87-91. Link naar artikel
1992
- Eisloffel, F., 1992. Baumbrütende Mauersegler (Apus apus) im Hunsrück. Fauna Flora Rheinland-Pfalz 6: Heft 4, 1167-1169. Link naar artikel
1991
- Günther E. & M. Hellmann, 1991. Zum Vorkommen und zur Nistökologie baumbrütender Mauersegler (Apus apus) im Nordharz. Acta ornithoecol., Jena 2, 3 (1991) 261-275. Link naar artikel
1987
Berghuis, A., J. Doevendans & J. Sikkens, 1987. Gierzwaluwen in de stad Groningen. Een verslag van inventarisaties gehouden in 1984 -1985. Avifauna Groningen, IVN Groningen, Buitenbedrijf BBZ Groningen. Link naar rapport
1982
- Sikkens, J., 1982. Huisvestingsproblemen bij de Gierzwaluw. De Grauwe Gors, 10(2), 27–28. Link naar artikel (Natuurtijdschriften.nl)