Bouw

Hoe mooi is het om in een bouwplan de natuur dicht bij “huis” te halen? “Groen” te denken en “groen” te doen! In de gierzwaluw en de bouw wordt in een aantal onderwerpen uitgelegd waar de problematiek, de mogelijkheden en de uitdaging zitten, tussen de mens en de gierzwaluw.

Architecten, aannemers en woningbouwcorporaties

Voorzieningen voor stadsvogels en vleermuizen hoeven niet altijd veel geld te kosten. Sterker nog: Het weglaten van een lood slabbe achter het boeiboord en de bovenste dakpan levert geld op en kan in de juiste omstandigheden prima nestgelegenheid voor gierzwaluwen opleveren.Opbouw dakrand boeiboord openingen
Nestgelegenheid achter een boeideel
Noordgevel_toren_met_gierzwaluw-nestkasten
Nimbus toren in Nijmegen.
Ontwerp: Hoogte Twee architecten. Opdrachtgever: Talis
Het opnemen van nestgelegenheid voor stadsvogels en vleermuizen in de ontwerpfase is de meest ideale en duurzaamste wijze van beschermen. Het is ook de meest economische aanpak. Al tijdens het ontwerp worden de details bedacht en de materialen gekozen. In de uitvoering is het slechts een formaliteit om alles op de juiste wijze en de juiste plekken aan te brengen en te plaatsen. De steigers en de werklui zijn er toch al.
Architecten zullen pas echt geïnteresseerd raken in nestgelegenheid voor stadsvogels als zij voorbeelden zien dat dit een middel kan zijn om hun creatieve en esthetische mogelijkheden te vergroten.  Het opnemen van neststenen voor mussen en gierzwaluwen in de gevel kan een verrijking van de architectuur van de gevel opleveren. De neststenen kunnen worden gebruikt als een (functioneel) ornament. Er zijn gebouwen uit de architectuurgeschiedenis die als referentie kunnen dienen voor de typologie van dit gebruik van ornamenten, zoals het Casa de las Conchas uit Salamanca (Spanje), de architectuur van Joze Plecnik en Rietlanden (ontwerp Claus en Kaan). Als architecten stimulerende voorbeelden van deze esthetische  mogelijkheden zien, is de kans groot dat zij deze zullen toevoegen aan hun palet.

Sloop en nieuwbouw

Het slopen van oude gebouwen en zelfs oude wijken is onvermijdelijk Echter dit zijn dé nestplekken van onze stadsvogels. Onderzoek en overleg vooraf is essentieel. Temeer ook omdat hier diverse wettelijke bepalingen voor gelden.  Hoe mooi kan het zijn om een voor alle partijen ideale situatie te creëren? De opties en mogelijkheden om nestvoorzieningen in de nieuwbouw op te nemen zijn legio. Diverse duurzame neststenen, goede bouwfysische details enz.

Gedragscode

Gedragscode voor Bouwend Nederland In de slotmaanden van het jaar 2006 verscheen het rapport Gedragscode Flora- en Faunawet voor de bouw en ontwikkelsector. Bouwend Nederland en Neprom, verbeterde versie ten behoeve van de ter inzagelegging door het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. 6 april 2009 kwam het goedkeuringsbesluit Gedragscode Flora- en Faunawet voor bouwend Nederland van de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit mevrouw G. Verburg. Goedkeuringsbesluit Gedragscode voor bouwend Nederland Gedragscode voor bouwend Nederland – verbeterde versie 2006 Volgens de gedragscode moet er voor aanvang van de werkzaamheden een inventarisatie gedaan worden door een erkend natuuradviesbureau naar broedvogels. Zie hiervoor: Netwerk Groene Bureaus ( https://www.netwerkgroenebureaus.nl), de branchevereniging voor natuuradviesbureaus.

Restauratie / renovatie onderhoud

Net als bij het slopen van een gebouw of zelfs een hele wijk  zijn restauratie-, renovatie-en onderhoudswerkzaamheden de momenten waar het nogal eens fout gaat. Opeens verschijnt er een gevelsteiger in mei voor een gebouw compleet in de netten. Net teruggekeerde gierzwaluwen kunnen opeens hun nesten niet meer bereiken. Hoe vaak gebeurt het niet dat in de voorjaars- of zomerperiode complete daken worden vervangen of vernieuwd. Vogels die op dat moment onder het dak broeden worden opeens dakloos en jongen zullen sterven. Het is overigens bij wet verboden om daken te openen in het broedseizoen.

Nestgelegenheid geïntegreerd in dakgoot
Nestkast in dakgoot MFC Oranjesingel Nijmegen hoek kl
Oranjesingel te Nijmegen. Hoek-aanzicht
Nestkast in dakgoot MFC Oranjesingel Nijmegen klOranjesingel te Nijmegen. Geveloverzicht Nestkast in dakgoot Ziekerstraat Nijmegen kl
Ziekerstraat te Nijmegen. Detail invlieg openingen
In de wet zijn bepalingen opgenomen maar in de praktijk werkt het toch niet zo soepel. Helaas bepaalt het economisch belang de keuze van uitvoering (moment en de wijze) Bouwers en opdrachtgevers weten vaak niet dat er zich gierzwaluwen of andere stadsvogels in het gebouw bevinden. De voorjaars- of zomerperiode is het moment om te schilderen en onderhoud te plegen. Echter, er zijn ook andere opties. Bijvoorbeeld: dak-onderhoud vanaf augustus uitvoeren, geen netten om steigers toepassen of in elk geval niet aan de bovenste delen, timmer-en voegwerk uitvoeren vanaf augustus, enz.