Boombroedende gierzwaluwen

Op diverse plaatsen in Europa broeden de gierzwaluwen niet (of niet alleen) in huizen en gebouwen maar in boomholten. Roger & Fossé (2001) beschreven het broeden in bomen in het Franse département Maine et Loire. In bepaalde deelstaten van Duitsland worden broedende gierzwaluwen in gezien als indicatorsoort voor een hoge natuurlijke kwaliteit van bossen (zie Wortelboer, 2015 en de verwijzingen daarin). Meer recent heeft Prampart (2019) een overzicht gegeven van broedgevallen in bomen in Europa, deels gebaseerd op oude literatuur (zie kaartje hiernaast).
In Nederland heeft schrijver dezes (Rick Wortelboer) in Doorn twee gierzwaluwen zien invliegen in een hol van een specht boven in een grove den. Een broedgeval is niet geconstateerd. Broedgevallen in boomholten in Nederland zijn niet bekend.
In Kroatië broeden vale gierzwaluwen in holtes in palmen aan de kust op de boulevard van Makarska (waarneming Rick Wortelboer).

In Lapland (o.a. in Hakkas, Zweden) waren gierzwaluwen eveneens gewend aan broeden in bomen. Bij gebrek aan natuurlijke holen in oude bomen tegenwoordig, worden nestkasten van berkenstammen in bomen opgehangen waar de gierzwaluwen nu in broeden (zie foto hiernaast). In Nederland is een geval bekend uit Breezand waar al 15 jaar gierzwaluwen broeden in nestkasten in bomen. (zie foto’s hiernaast)

Bronnen:

  • Prampart, A., 2019. La nidification arboricole du Martinet noir Apus apus en France et ailleurs. [Het broeden van gierzwaluwen in boomholtes in Europa] Ornithos, 26 (3) : 130-140.
  • Roger T. & A. Fossé 2001. Nidifications arboricole et rupestre du Martinet noir Apus apus en Maine-et-Loire. Crex 2001 : 21-29.
  • Wortelboer, R., 2015. Gierzwaluwen nader bekeken: 10 jaar waarnemingen met camera’s bij nesten. Limosa 88 (2015): 57-73. (zie hier)
GBN Bulletin 2019 2 8 1 Verspreiding van boombroedende gierzwaluwen in Europe. Bron: Prampart, 2019.
Gierzwaluwnestkasten in boom Hakkas Zweeds Lapland Nestkasten van berkenstammen voor gierzwaluwen  in een boom in Hakkas, Zweeds Lapland. Bron: http://canmovefieldblog.blogspot.com/2011/07/migrating-swifts-in-swedish-lapland.html
GBN Bulletin 2019 2 8 2GBN Bulletin 2019 2 8 3 Jonge gierzwaluwen in nestkast in boom in Breezand, Nederland.